Don Kişot, özü kimi kadidi çıxmış atı Rosinanteyə minmiş, cəngavərlik macəralarına doğru yola qoyulur. Uzaqtan, eşşəyinin kürəyində onu izləyən Sanşo Panza gəlir. Daumierin cədvəli Berlin Muzeyi.
XVII. əsr. də yaşayan kiçik bir İspan kişizadesi, çox çox cəngavər kitabı oxuduğu üçün əslində bir xan/mehmanxanada xidmətçi olan soylu sevgilisi Dulcinea'nm qüruruna, «səyyah cəngavər» olmağı başına qoymuşdur. Bunun üzərinə, sakit/sakin həyatını buraxar, yaşlı, sısqa atı Rosinanteyə atladığı kimi, dullarla yetimlərin, özlərini müdafiə etməsi üçün yolunu gözləydiklərinə inandığı bir adam olaraq, dağ-təpə yola qoyular. Seyisi olan və bir eşşəklə ardından gələn Sanşo Panza da sağlamfikiri və ehtiyatlılığı, əfəndisinin romanlardan əldə edilmə dəliliyinə tam tərs düşən bir kəndlidir. Hər ikisi də bir çox gülünc macəraya atılar; bunların ən məşhurlarından biri «qəmli üzlü cəngavər»in xain nəhənglər sandığı yel dəyirmanlarına saldırışıdır; Don Kişotun yenə çox tanınmış macəraları arasında, Mambrinonun məşhur zireh başlığım tapma əhvalatı, Camachonun evlənməsi və Baratia Adasında olub bitənlər də sayıla bilər. Başlanğıcda uşaqlar üçün hazırlanmış olmamasına baxmayaraq, Cervantesin bu romanı, nümayiş olunar nümayiş olunmaz gənclər arasında çox rəğbət gördü.
Bu, barok bir hekayə, traji-komik bir dastandır və xüsusi güldürü faktorlarıyla doludur. Amma eyni zamanda da, oxuyucunu düşünməyə yönəldən bir əsərdir; çünki hər birimizin ruhunun dərinliklərində, dəlilik dərəcəsində comərd, böyük iddialar uğruna hər an alovlanmağa hazır, bir Don Kişot və daha çox, bu dünya gerçəklərini görən, xüsusilə gündəlik rahatına düşkün bir Sanşo Panza yaşamaqdadır.
CERVANTES
Don Kişotun yazıçıs(n)ı Miguel də Cervantes Saavedra (1547-1616), yoxsul bir həkimin oğulu idi və macəralarla dolu bir həyatı oldu. Əvvəl əsgərliyə həvəsləndi və sadə bir ər olaraq İtaliya ilə Aralıq dənizi ölkələrini gəzdi. Yunanıstanda Lepanto Döyüşündə (1571) yaralanınca, bir əlini istifadə edə bilməz oldu (buna görə ona: Lepantolu çolaq da deyərlər). 1575də Türklərə əsir düşdü və Cəzairə kölə olaraq satıldı.
Beş il sonra azat edilən Cervantes, Madridə döndü, qələmiylə yaşamağa işlə/çalışdısa da bacara bilmədi və məmurluq etmək məcburiyyətində qaldı; qeyri-qanuni işlər etməkdən günahlandırılaraq 1589 ilə 1605 arasında bir neçə dəfə həbsə girdi. Nəhayət, krallığın təsirli kəslərinin himayəsini təmin etdikdən sonra özünü tək ehtirası olan ədəbiyyata namizədə bildi.
ƏSƏRLƏRİ
Qaladaya, Xəbərdarlıqçı Hekayələr, Parnassosa Səfər, Cəzairdə Həyat.
